Katedra Krytyki Współczesnej zaczęła swoją działalność w roku akademickim 1999/2000. Jej pomysłodawcą oraz pierwszym kierownikiem była prof. Marta Wyka.  

W 2008 roku zastąpił ją na stanowisku kierownika katedry prof. Maciej Urbanowski. Od 2020 roku kierowniczką Katedry jest dr hab. Dorota Kozicka, prof. UJ. W skład Katedry weszli młodzi badacze zajmujący się najnowszą literaturą polską oraz uprawiający aktywnie krytykę literacką. Katedra od początku prowadzi zajęcia z literatury polskiej po 1989 roku oraz warsztaty krytyczne. W 2005 roku powstała także osobna specjalność krytyka literacka na poziomie studiów magisterskich. Od roku akademickiego 2019/2020 specjalność ta przekształciła się w kierunek z nowym programem. Kierownikiem kierunku jest dr Michał Koza. 

W czasie swego istnienia Katedra organizowała lub współorganizowała szereg międzynarodowych konferencji naukowych (m. in. o Andrzeju Bobkowskim, formacji 1910.), spotkań z pisarzami (m. in. Szczepanem Twardochem, Markiem Bieńczykiem, Olgą Tokarczuk), w ramach jej działalności naukowej ukazuje się też od wielu lat seria „Krytyka XX i XXI wieku”, w której ukazało się blisko 30 książek poświęconych krytyce i literaturze nowoczesnej.